Göçebe Türk kültüründen miras kalan kavurma geleneği, Darende’ye bağlı Ağılbaşı Mahallesi’nde kışlık hazırlıkların vazgeçilmez parçası olarak bugün de geleneksel yöntemlerle sürdürülüyor.
Göçebe Türk kültürünün en eski et muhafaza yöntemlerinden biri olan kavurma geleneği, Malatya’nın Darende ilçesine bağlı Ağılbaşı (Engüzek) Mahallesi’nde kışlık hazırlıkların önemli bir parçası olarak günümüzde de yaşatılıyor. Binlerce yıllık eti kavurarak saklama yöntemi, mahallede geleneksel usullerle uygulanmaya devam ediyor.
Kış aylarının vazgeçilmezlerinden olan kavurma hazırlığında, kesilen büyükbaş hayvanın eti kuşbaşı şeklinde doğranırken, içyağı ise kıyma haline getiriliyor. Bakır leğenlerin tabanına içyağı seriliyor, üzerine etler eklenerek kaya tuzu atılıyor ve kapağı kapatılıyor. Kısık ateşte pişirilen etler, ara ara karıştırılarak yavaş yavaş kavruluyor. Yaklaşık 3–4 saat süren işlemin ardından kavurma tenekelere bastırılıyor ve uzun süre bozulmaması için üzeri kendi yağıyla kapatılarak soğumaya bırakılıyor.
Bazı Mahallelerde Yağ Ve Et Ayrı Kavruluyor
Bölgede uygulanan bir diğer yöntemde ise içyağı ve et ayrı ayrı kavruluyor. Önce içyağı kısık ateşte eritilip süzülerek ayrı kaplara alınıyor. Ardından etler çok kısık ateşte pişirilip suyunu çektikten sonra üzerine önceden süzülen yağ eklenerek kavruluyor. Bu yöntemle hazırlanan kavurma da tenekelere bastırılarak kendi yağıyla muhafaza ediliyor.
Kömbe Kavurmayla Daha Güzel
Ağılbaşı’nda hazırlanan kavurma, özellikle yöreye özgü saç kömbesinin yapımında tercih edilirken; kahvaltılarda, katmerde, pilavlarda ve çeşitli sulu yemeklerde de sofraların vazgeçilmezleri arasında yer alıyor.
Et Saklamanın En Doğal Yolu
Soğutma ve dondurma imkânlarının olmadığı Orta Asya bozkırlarında yaşayan eski Türklerin geliştirdiği kavurma yöntemi, aylarca bozulmadan saklanabilmesi sayesinde göç yollarında temel besin kaynağı oldu. Tarihçiler ve gastronomi araştırmacıları tarafından bu yöntem, Türklerin dünya mutfak kültürüne kazandırdığı en eski ve en doğal et muhafaza tekniklerinden biri olarak kabul ediliyor.
