Darende’de don ödemelerinde karmaşa yaşanıyor. ÇKS’ı olan bazı çiftçilere tam, bazısına eksik, bazısına ise hiç ödeme yapılmadı. Oysa resmi açıklama ÇKS’ı olan tüm üreticilere ödeme yapılacağını açıklanmıştı.
Malatya’nın Darende ilçesinde 12 Nisan 2025’te yaşanan don afetinin ardından üreticilere yapılacağı açıklanan destek ödemelerinde kararla uygulama arasındaki fark üreticileri isyan ettirdi.
Resmî açıklamalarda “ödemeler başladı” denilirken, sahada tablo açıklanan gibi değil. Bazı çiftçilerin hesaplarına para yatırıldı, bazılarına eksik, birçok üreticiye ise hiç ödeme yapılmadı.
KÂĞIT ÜZERİNDE HER ŞEY TAM
Cumhurbaşkanlığı Kararı’na göre, 12 Nisan 2025 tarihli zirai don afeti nedeniyle kayısı üreticilerine dekar başına 5 bin 500 TL, badem üreticilerine ise 5 bin TL destek ödemesi yapılması kararlaştırılmıştı. 65 il ve 16 ürün için onaylanan destekler Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi.
Ancak Darende’de çiftçiler bankaya gittiklerinde farklı sonuçlarla karşılaştı. Kimi üreticinin hesabına tam ödeme yapılırken, kimine eksik miktar yatırıldı, kimine ise hiçbir ödeme ulaşmadı.
“İCMALLER ASKIYA ÇIKMADI, KARMAŞA BÜYÜYOR”
Çiftçiler, ödeme listelerinin ilan edilmemesi nedeniyle sürecin şeffaf yürütülmediğini belirterek, “İcmaller askıya çıkarılmadığı için kimin ödeme aldığı, kimin neden alamadığı belli değil. Herkes kendi hesabını kontrol ediyor ama kimse net bilgiye ulaşamıyor. Ödemeler neye göre yapıldı, anlamadık. Belirsizlik bir an önce giderilmeli” şeklinde konuştu.
Ödemelerdeki aksaklıkların ardından çok sayıda üretici, İlçe Tarım Müdürlüklerine dilekçe vererek durumu bildirdi. Müdürlük önlerinde uzun dilekçe kuyrukları oluştu.
ÇİFTÇİLERİN SESİNİ DUYUN
Belirsizliğin üreticileri mağdur ettiğini belirten Darende Ziraat Odası Başkanı Orhan Karaca, “Çiftçilerimizin bir kısmı destekten yararlanırken, ÇKS’ye kayıtlı olmasına rağmen çok sayıda üreticimiz hiçbir ödeme alamadı. Üretim çarklarının durmaması, kırsalın boşalmaması için acil çözüm planları devreye alınmalı. Zarar gören çiftçimizin sesi duyulmalı, destekler adil biçimde dağıtılmalıdır” ifadelerini kullandı.
NASIL TELAFİ EDİLECEK?
Karaca, 14 Eylül 2025 tarihli Resmî Gazete’de yayımlanan “Zirai Don Nedeniyle Ürünleri Hasar Gören Çiftçilere Destekleme Ödemesi Yapılmasına İlişkin Karar”ın (Karar Sayısı: 10396) halen yürürlükte olduğunu ancak uygulamada ciddi belirsizlikler bulunduğunu ifade ederek, “Destek ödemelerinin tamamının ne zaman yatırılacağı ve eksik ödemelerin nasıl telafi edileceği henüz netleşmedi. Ziraat Odası olarak çiftçilerin hak ettikleri desteği eksiksiz biçimde alabilmeleri için sürecin takipçisi olacağı” dedi.
AHMET ÇAKIR/DARENDE
